Alergia stanowi chorobę cywilizacyjną XXI wieku. Jest ona nadmierną reakcją organizmu na alergen, którym może być właściwie każda substancja taka jak: bakteria, wirus, środek chemiczny, lek lub pokarm.
Całkowite jej wyleczenie nie jest niestety możliwe. Poprawić komfort życia alergika może rozpoznanie choroby przez lekarza, a następnie stosowanie się do jego zaleceń związanych z postępowaniem i farmakoterapią. Pożądany efekt leczenia alergii uzyskuje osoba tylko dzięki odpowiednio przeprowadzonemu przez lekarza wywiadowi chorobowemu, badaniom, do których należą testy alergiczne i leczeniu.
Jakie są przyczyny alergii?
Nie do końca wiadomo, co jest przyczyną alergii. Naukowcy doszukują się przyczyn ogromnego wzrostu zachorowań w postępie cywilizacyjnych, związanym z pojawieniem się w otoczeniu człowieka substancji o nienaturalnym pochodzeniu, które zostały wytworzone sztucznie. Do nich zalicza się między innymi różnego rodzaju chemikalia, dodatki do żywności, a także zatrucie powietrza.
Ludzie przebywają w sztucznym mikroklimacie, gdyż pomieszczenia zbudowane zostały z syntetycznych materiałów. Zaskakującym w kontekście tych przypuszczeń jest to, że ludzie są uczuleni także na naturalne substancje takie jak: jaja, kurz, pyłki różnych roślin.
Wobec tego pojawia się także przypuszczenie, że za wzrost przypadków alergii odpowiada nadmierna higiena życia. Okazuje się bowiem, że w krajach nierozwiniętych przypadki alergii są zdecydowanie rzadsze.
Jak rozpoznaje się alergię?
W diagnostyce chorób alergicznych pierwszym podstawowym etapem jest wywiad, dzięki któremu lekarz ustala w jakich okolicznością pojawiają się objawy alergii, czy w rodzinie występowały tego rodzaju dolegliwości i czy w przeszłości pacjent doświadczył tego rodzaju reakcji organizmu.
W ustaleniu czynnika, który jest odpowiedzialny za wywołanie alergii pomagają badania dodatkowe, takie jak testy skórne, serologiczne polegające na ustaleniu obecności we krwi przeciwciał IgE, prób prowokacyjnych oraz spirometrii.
Jakie są rodzaje testów skórnych w diagnostyce alergii?
Jednym podstawowych badań diagnozujący alergię są testy skórne, które wykonuje się na przedramieniu lub plecach. Wynik odczytuje się po 15 minutach. Jeśli pojawi się bąbel z czerwoną otoczką, który ma średnicę większą niż 3 milimetry, to jego wynik jest dodatni. Wielkość bąbla i jego kształt oznacza nasilenie reakcji alergicznej, którą się oznacza w skali od plus jednego do plus czterech. Wśród testów wyróżniamy:
- Punktowe, w których roztwór z alergenem nakłada się na skórę, nacinając ją nożykiem lub nakłuwając igłą. Tego rodzaju testy wykonuje się wtedy, gdy alergenem są substancje znajdujące się w powietrzu takie jak: sierść zwierząt, czy pyłki roślin oraz jad pszczół i os.
- Śródskórne, wykonuje się w przypadku alergii pokarmowej. Polegają one na wstrzyknięciu roztworu z alergenem.
- Płatkowe stosowane w przypadkach alergii kontaktowej, objawiającej się wysypką, występującą po kontakcie skóry z substancją wywołującą alergię tylko w miejscu tego kontaktu lub bardzo rzadko poza nim, ale zawsze mającą charakter miejscowy. Do substancji wywołujących alergię kontaktową należą takie związki jak: składniki perfum, dezodorantów, mydła oraz nikiel, chrom, guma lub balsam peruwiański.
Badania serologiczne w diagnostyce alergii
Przeciwciała IgE pojawiają się w momencie kontaktu z alergenem, który rozpoznają i są gotowe do jego zniszczenia. Uaktywniają one komórki, specjalizujące się w mobilizowaniu układu immunologicznego do zniszczenia alergenów. Przeciwciała IgE wytwarzane przez organizm skierowane są przeciwko alergenom takim jak: pyłki drzew, zbóż, traw i chwastów, roztocza kurzu domowego, naskórka zwierząt, pleśń, jad owadów, a także różnego rodzaju pokarm.
Badanie to wykonuje się pacjentom, u których wykonanie testów skórnych jest niemożliwe lub z jakiś powodów utrudnione. Powodem tego może być przyjmowanie stałych leków, które uniemożliwiają prawidłowe odczytanie testów skórnych, a odstawienie ich w okresie wykonania testu jest niemożliwe. Zwykle dotyczy to sytuacji przyjmowania leków osłabiających odpowiedź układu odpornościowego.
Badania spirometryczne i prowokacyjne w diagnostyce alergii
W diagnostyce alergii wykonuje się także badanie spirometryczne, które nie wykrywa bezpośrednio alergii, ale zaburzenia wentylacji płuc, występujące najczęściej przy astmie atopowej. Natomiast testy prowokacyjne polegają na podaniu alergenu po to, aby wywołać objawy chorobowe, na przykład na śluzówkę nosa, do oskrzeli w formie inhalacji, do worka spojówkowego oraz do przewodu pokarmowego.
Jak należy się przygotować do testów alergicznych w przychodni specjalistycznej?
Przed wykonaniem testów alergicznych, np. w polecanej przez nas przychodni specjalistycznej w Jeleniej Górze należy odstawić leki przeciwhistaminowe na dwa tygodnie przed badaniem, podobnie zawierające difenhydraminę na jeden do trzech dni przed wykonaniem testu, jak i glikokortykosteroidy na trzy tygodnie przed testem.
Należy pamiętać, że badanie wykonuje się w czasie, gdy pacjent nie ma objawów alergicznych oraz infekcji. Miejsce badania nie powinno być smarowane żadnymi kremami, balsamami, ani maściami, szczególnie zawierającymi sterydy. Nie powinno się również wystawiać skóry na działanie promieniowania UV.
