Zdarza się, że farmakologiczne leczenie niepłodności, nie przynosi pożądanych skutków. Wówczas wiele par decyduje się na zabiegi chirurgiczne, które w obecnych czasach są nieco mniej inwazyjne. Dzieje się tak z powodu dość szybkiego rozwoju endoskopii. Obecnie metody endoskopowe są jednymi z najchętniej wykorzystywanych w leczeniu wielu schorzeń ginekologicznych, choćby ze względu na niskie ryzyko powikłań oraz komplikacji pozabiegowych. Najczęściej stosowanymi metodami endoskopowymi w leczeniu niepłodności, są histeroskopia operacyjna oraz laparoskopia operacyjna.
Histeroskopia operacyjna
Zabieg histeroskopii operacyjnej polega na usunięciu guzów, narośli oraz innych nieprawidłowości w jamie macicy, które mogą wywoływać bezpłodność lub ich obecność niesie za sobą ryzyko poronienia. Zwykle chodzi tu o zmiany takie jak zrosty wewnątrz macicy, przegrody macicy, polipy endometrialne oraz mięśniaki podśluzówkowe.
Najlepszym momentem do wykonania tego zabiegu jest czas, gdy ustaje krwawienie miesiączkowe. Chociaż zabieg jest stosunkowo prosty i niesie za sobą niewielkie ryzyko powikłań, wykonuje się go pod znieczuleniem ogólnym pacjentki.
Endoskop wprowadzany jest przez pochwę pacjentki. Następnie za pomocą elektrosekcji lub lasera, usuwane są niechciane zmiany. Czas trwania zabiegu jest dość krótki, bo wynosi około kilkunastu minut.
Aby dobrze przygotować się do tego zabiegu, warto przestrzegać zaleceń swojego lekarza. Zwykle dotyczą one nie przyjmowania pokarmów na 6 godzin przed zabiegiem, ale również stosuje się działania długofalowe. Na dwa lub nawet cztery tygodnie przed histeroskopią, stosuje się kurację hormonalną. Za jej pomocą ma zmniejszyć się grubość ścian macicy, dzięki czemu również zmniejszają się mięśniaki. Kilka dni przed zabiegiem podaje się pacjentce globulki dopochwowe, by oczyścić pochwę z bakterii.
Oprócz niepłodności, wskazaniami do wykonania zabiegu są również: nieprawidłowy kształt macicy, zrosty wewnątrzmaciczne, zaburzenia cyklu miesiączkowania oraz występowanie ciał obcych w macicy, takich jak np. przegrody, polipy, czy zrosty.
Jednym z zaleceń po przeprowadzonym zabiegu, jest unikanie wzmożonej aktywności fizycznej lub noszenie ciężkich rzeczy, np. toreb z zakupami. Oba z tych działań mogą skończyć się niebezpiecznym krwawieniem. Ponadto może się zdarzyć, że trzeba będzie przyjmować antybiotyk.
Laparoskopia ginekologiczna
Laparoskopia polega na operowaniu narządów przy pomocy cienkiego endoskopu, który umożliwia transmisję obrazu oraz manipulatorów wprowadzonych do jamy brzusznej pacjentki. Opisywana technika jest obecnie podstawową techniką diagnostyczno – terapeutyczną w ginekologii.
Za pomocą tego zabiegu możemy wyleczyć niedrożność jajowodów i endometriozę, które często są przyczynami bezpłodności. Dzięki możliwości transmisji obrazu, lekarz od razu może ocenić stan pozostałych narządów. Laparoskopowo można również zbadać ciążę pozamaciczną.
Chociaż laparoskopia jest jednym z najbezpieczniejszych zabiegów, zalicza się ją do metod inwazyjnych. Przez cienkie nacięcie na skórze, do jamy brzusznej wprowadzany jest endoskop, składający się ze sprzętu optycznego, rurki z igłą odmową oraz sprzętu mikrochirurgicznego. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym. Zwykle pacjentka czy to po udrażnianiu jajowodów, czy po usunięciu polipów, zostaje w szpitalu tylko jedną dobę, w czasie której lekarze obserwują, czy nie występuje niepożądana reakcja na znieczulenie ogólne.
Istnieje kilka przeciwwskazań do wykonywania zabiegu. Należą do nich miedzy innymi zapalenie oskrzeli, niewydolność krążeniowo – oddechowa, przebyty zawał, ciąża i astma. Czasem w trakcie zabiegu okazuje się, że zmiany są bardziej rozległe, niż zakładał lekarz i wtedy trzeba przeprowadzić kolejny zabieg chirurgiczny.
Niewątpliwą zaletą laparoskopii jest krótki okres rekonwalescencji pacjentki. Również ból odczuwany po laparoskopii jest dość mało uciążliwy w porównaniu do tego odczuwanego po przeprowadzeniu zabiegu chirurgicznego. Niewielkie ryzyko jakichkolwiek powikłań stanowi dla pacjentek pewien komfort psychiczny. Rany po laparoskopii również są niewielkie – nacięcie zwykle ma około 1 cm. Nacięcie goi się szybko, a ryzyko utworzenia szpecącej blizny jest niewielkie. Po laparoskopii diagnostycznej pacjentka może opuścić szpital kilka godzin po zabiegu, natomiast po laparoskopii operacyjnej, czas pobytu w szpitalu zwykle wynosi jedną dobę.
Obie z wymienionych metod stosowane są z dużym sukcesem, ponieważ niwelują częste przeszkody na drodze do zajścia w ciążę, a także pomagają kobietom dojść do pełni zdrowia. Oba zabiegi są obciążone niewielkim ryzykiem, co dodatkowo stanowi ich atut.