Próchnica to problem mogący dotknąć każdego niezależnie od wieku. Wśród pacjentów zmagających się z próchnicą i jej skutkami spotyka się wiele dzieci.
Jak walczyć z próchnicą u najmłodszych?
Czym jest próchnica?
Próchnica to bakteryjna choroba twardych tkanek zęba. Powoduje proces demineralizacji szkliwa, co w efekcie osłabia jego strukturę. Działaniu bakterii i procesowi demineralizacji towarzyszą także kwasy oddziałujące bezpośrednio na twarde tkanki zęba. Na powstawanie próchnicy wpływ mają następujące czynniki:
- podatność tkanki zębowej na infekcje i choroby
- bakterie próchnicowe zasiedlające jamę ustną
- pożywka dla bakterii w postaci pozostałości jedzenia na zębach
- czas potrzebny na rozwój bakterii
Zaistnienie wszystkich czterech czynników naraz skutkuje rozwojem choroby próchnicowej zębów.
Powstawanie próchnicy u dzieci
Powstawanie próchnicy u dzieci, podobnie jak u dorosłych, spowodowane jest najczęściej nieodpowiednią higieną jamy ustnej. Dbanie o zęby powinno rozpocząć się jeszcze przed okresem ząbkowania, gdy należy regularnie przemywać dziąsła dziecka. Wpływ na rozwój próchnicy u dzieci może mieć również niewłaściwa dieta zawierająca w sobie nadmierną ilość cukrów oraz spożywanie licznych przekąsek w ciągu dnia, które pozostawiają swój ślad na szkliwie w postaci płytki nazębnej i stanowią doskonałą pożywkę dla bakterii.
Wśród powodów próchnicy u dzieci wymienia się również niewłaściwą dietę matki w czasie ciąży oraz możliwe uwarunkowania genetyczne. Istotną przyczyną próchnicy dziecięcej jest także brak odpowiedniej opieki stomatologicznej oraz lekceważenie próchnicy zębów mlecznych.
Próchnica zębów mlecznych
Zęby mleczne, których poziom zmineralizowania jest znacznie niższy od zębów stałych, są bardziej podatne na działanie bakterii wywołujących próchnicę. Zmiany próchnicze zębów mlecznych można podzielić na dwa typy: próchnicę wczesną oraz próchnicę okrężną.
Próchnica wczesna
Ten typ próchnicy zębów mlecznych zwany jest także próchnicą butelkową, gdyż dotyka głównie dzieci karmionych butelką. Pokarm ma tendencję do oblepiania szczególnie przednich zębów w miejscu kontaktu ze smoczkiem, tworząc pożywkę dla bakterii i powodując zmiany próchnicowe.
Próchnica okrężna
Próchnica ta atakuje szyjki zębów mlecznych, prowadząc do odpadnięcia szkliwa, stanów zapalnych, martwicy miazgi zębów i w efekcie do wcześniejszej utraty uzębienia mlecznego.
Choć zęby mleczne w krótkim czasie zostaną zastąpione stałym uzębieniem, dotykająca je próchnica nie powinna być ignorowana. Jej dynamiczny przebieg może bowiem prowadzić do powikłań i uszkodzeń miazgi zębowej i mieć wpływ na zdrowie uzębienia stałego
Jak zapobiegać próchnicy u dzieci?
By zapobiegać próchnicy, należy przede wszystkim zadbać o właściwą higienę jamy ustnej dziecka oraz wykształcenie w nim nawyku dotyczącego regularnego szczotkowania zębów przynajmniej dwa razy dziennie. Ważne jest nauczenie dziecka, by po wieczornym myciu zębów nie jadło, a do picia sięgało tylko po wodę. W profilaktyce próchnicy u najmłodszych dużą rolę odgrywa właściwa dieta.
Dziecko powinno unikać słodkich napojów i potraw, które stanowią najlepszą pożywkę dla bakterii. Warto również nauczyć dziecko, by nie podjadało między posiłkami. W wypadku niemowląt bardzo istotne jest dbanie o stan dziąseł i ich regularne mycie przed pojawieniem się pierwszych zębów oraz niedopuszczanie do zasypiania niemowlęcia z butelką w ustach. Niezwykle istotnym aspektem profilaktyki próchnicy u dzieci są regularne kontrole stomatologiczne.
Jak leczyć próchnicę u dzieci
Sposób leczenia próchnicy u dzieci zależy od stopnia zaawansowania choroby. W fazie początkowej, gdy na szkliwie pojawiają się plamy próchnicowe, wystarczające jest zazwyczaj wykonanie przez stomatologa fluoryzacji – zabiegu polegającego na pokryciu zębów preparatem chroniącym szkliwo przed bakteriami i wspomagającym proces jego odbudowy. Pomocne na tym etapie bywa także stosowanie pasty do zębów wzbogaconej we fluor.
W wypadku wysokiego stopnia zaawansowania choroby i wystąpienia dużych ubytków, leczenie próchnicy u dzieci polega najczęściej na mechanicznym usunięciu objętej próchnicą tkanki i zastosowaniu wypełnienia w formie plomby. Inną stosowaną metodą jest także impregnacja zębów roztworem azotanu srebra hamującym rozwój zmian próchnicowych. W wypadku zaawansowanej próchnicy konieczne bywa usunięcie zęba.
Zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu próchnicy u dzieci, dużą rolę odgrywają regularne wizyty u lekarza stomatologa. Zaufany specjalista pomoże w utrzymaniu pięknego zdrowego uśmiechu.
